Van bes tot bakkie pleur: hoe wordt koffie gemaakt?

Koffie, je kunt je leven vast niet zonder voorstellen. Maar weet jij wel hoe deze heerlijke drank uiteindelijk in jouw kopje terecht komt? Het begint allemaal bij een koffieplant. Maar een koffieplant, hoe maak je daar eigenlijk koffie van? En hoe wordt koffie gemaakt? Wij leggen hier het hele proces uit, van bes tot bakkie pleur. Deze reis die koffie aflegt is een intensieve en interessante reis die je niet wilt missen. Na het lezen van dit blog weet je eindelijk echt hoe jouw bakkie pleur  gemaakt wordt.

Het groeien van koffiebonen

De eerste stap in het proces van koffie maken is het groeien van de koffieplanten en bijbehorende koffiebonen. Een koffieplant moet vier jaar groeien voordat de eerste koffiebes tevoorschijn komt. Koffiebessen moeten nog ongeveer 8 maanden rijpen voordat ze geplukt kunnen worden. Maar als de koffiebes eenmaal rijp is, heb je twee voor de prijs van een. In een koffiebes zit namelijk twee koffiebonen! Koffiebonen zijn dus zaden van de koffiebes. Zo, weer een leuk feitje geleerd.

Koffiebonen plukken

Als de bessen eenmaal in bloei staan zijn ze klaar voor stap 2. Bij deze stap worden de koffiebonen geplukt. De koffiebessen worden met de hand of met een machine geplukt. Ze kunnen pas geplukt worden als ze rood zijn. Er wordt dus goed opgelet of een bes wel rood is. Zo nee, dan kan hij nog even blijven hangen. 

Wist je dat koffieplanten wel 18 meter hoog kunnen worden? Dit zou natuurlijk niet handig zijn voor het plukken, dus op koffieplantages worden ze teruggesnoeid tot 2 meter. Dat scheelt veel gedoe met hoge ladders.

Verwerking van de koffiebessen

De volgende stap is het verwerken van de koffiebessen. Er zijn twee methodes waarin koffie verwerkt wordt. De soort methode heeft veel invloed op de smaak van de koffie.

Natte methode

Bij deze methode worden de koffiebessen in een waterbad gedaan. Hierdoor drijven onrijpe bessen naar boven. Om de schil van de bonen af te halen gaan de bonen in een machine. Terwijl ze in deze machine zitten wordt er veel water toegevoegd om de schil er af te spoelen. Hierna worden de koffiebonen samen met de schil gefermenteerd in water. Door het fermenteren verdwijnen de pulp restanten en het kleverige laagje dat op de bonen zit. Ze blijven een of twee dagen in het water zodat de schil zijn aroma’s kan afgeven aan het water en dus ook aan de koffieboon. 

Deze methode vraagt veel expertise en veel water. Maar de smaak die het oplevert is het zeker waard. Als je graag koffie wil drinken met een fruitige smaak moet je voor deze gewassen koffie gaan.

Droge methode

De koffie die wordt gemaakt met de droge methode wordt ook wel natuurlijke koffie genoemd. Deze methode is de klassieke aanpak en heeft geen grote hoeveelheid aan water nodig. De koffiebessen worden eerst gezeefd. Hierbij worden takjes, stenen en andere onnodige onderdelen verwijderd. Hierna gaan de koffiebonen een tijdje ´zonnen´. Ze liggen dan wel 2 tot 3 weken achter elkaar in de volle zon! Ze blijven de hele tijd omhuld door vruchtvlees. Door dit vruchtvlees nemen ze goed de zoetheid van de koffiebes op. Dus wil je koffie met body? Ga dan voor ongewassen koffie. En maak je geen zorgen, de schil wordt natuurlijk wel verwijderd voordat de koffie in de schappen ligt.

Het sorteerproces

Voordat de koffiebonen vervoerd worden naar verschillende landen, worden ze gesorteerd. Er wordt een strenge kwaliteitscontrole gedaan. Ze worden steekproefsgewijs uit verschillende zakken gehaald en daarna geroosterd, gemalen en gebrouwen. Er wordt ook nog bepaald wat de kwaliteit en prijs van de koffie is. Dit wordt gedaan door te kijken naar het gewicht, de grootte en de kleurverschillen van de bonen.

Koffiebonen branden

We zijn er bijna, de koffie is bijna klaar om in jouw kopje te belanden en je weet bijna helemaal hoe koffie wordt gemaakt! Maar eerst moeten de bonen nog gebrand worden. Voordat de bonen worden gebrand hebben ze nog een groene kleur. Door koffie branden te ontstaat de typische bruine kleur die wij allemaal kennen. Dit branden wordt in een speciale oven gedaan. Het branden blijft doorgaan tot de bonen de bekende bruine kleur hebben. Na het branden moeten de bonen direct afgekoeld worden. Als dit niet wordt gedaan zullen ze doorgaren en hun kwaliteit verliezen. 

Er zijn verschillende gradaties waarin koffiebonen worden gebrand. 

• Licht gebrand: Deze bonen zorgen voor een frisse smaak. Koffie van licht gebrande bonen is licht zoet met een zure ondertoon. Deze bonen worden meestal als filterkoffie gedronken.
• Medium gebrand: De koffiebonen die medium gebrand zijn zorgen voor diverse koffie. Ze hebben een vollere body dan licht gebrande bonen. Deze bonen worden vaak voor filterkoffie of espresso gebruikt. 
• Donker gebrand: Wil je een koffie met een ietwat bittere smaak? Donker gebrande koffie is dan de juiste keuze. Het heeft vaak een chocolade- en karamelachtige ondertoon. Hierdoor wordt het vaak als espresso gedronken.

Verpakken en verkopen van koffie

We zijn bij de laatste stap aanbeland, het verpakken en verkopen van koffie! Koffie wordt op veel verschillende manieren verpakt en verkocht. Er is bijvoorbeeld gemalen koffie, koffiebonen of koffiepads. De keuze is reuze. Kijk goed op de verpakking, daar kun je zien welke smaak, aroma of kleur de bonen hebben. 

Er bestaan ook melanges waarin verschillende soorten koffiebonen samen worden gevoegd. Een bekende melange is die van Arabica en Robusta. Door deze twee bonen te mengen ontstaat er een ietwat bittere koffie met body. Als je meer wil weten over deze twee bonensoorten, kun je hier verder lezen.

Nu je weet waar hoe jouw heerlijke bakkie koffie gemaakt wordt, kun je er waarschijnlijk nog meer van genieten. Want wat een verre en lange reis heeft koffie afgelegd om bij jou terecht te komen.